Mitologia – opracowanie

1) Co to jest mit?

Mit jest to narracyjna opowieść wyrażająca i organizująca wierzenia danej społeczności. Mity mówią o początkach istnienia rodzaju ludzkiego, próbują wytłumaczyć po co stworzono świat i kto go stworzył. Mówią więc również o bogach, którzy tym światem mieliby rządzić.

2) Podział mitów:

a) teogoniczne, czyli mówiące o powstaniu i naturze bogów;

b) kosmogoniczne, to znaczy mówiące o powstaniu i początkach świata;

c) antropogeniczne, czyli opowiadające o powstaniu człowieka;

d) genealogiczne, to znaczy mówiące o historii rodów ludzkich, o pokoleniach bohaterów.

3) Funkcje mitu:

W mitach można określić trzy podstawowe funkcje:

a) poznawcze – dzięki mitom próbowano uzasadniać i interpretować różne niezrozumiałe dla człowieka zjawiska przyrody

b) światopoglądowe – mity w tym ujęciu stanowiły podstawę wierzeń religijnych

c) sakralne – mity wprowadzały do życia społeczeństwa kulty różnych bóstw oraz hierarchizowały rytualnie obrzędy, podczas których składano bóstwom hołd.

4) Alegorie i symbole w mitach:

Mit nie wyraża treści wprost, ale często czyni to poprzez wykorzystywanie pewnych umownych obrazów i motywów. Do najczęściej stosowanych i najważniejszych należą symbol i alegoria.
Symbol jest to motyw posiadający znaczenie podane w tekście i ukryte. Znaczenie ukryte jest domyślne, czytelnik sam może próbować zinterpretować ten motyw ( symbolem jest np. „pięta achillesowa”, oznaczająca słabość, czuły punkt, bezbronność itp.).                                               Alegoria również jest motywem posiadającym znaczenie podane w tekście i ukryte. W tym wypadku jednak znaczenie ukryte jest jednoznacznie odczytywane przez każdego czytelnika, decyduje o tym tradycja kulturowa ( przykładem alegorii może być mit o Demeter i Persefonie, który należy odczytywać jako alegorię przemienności pór roku ).

5) Politeizm mitologii

Mitologia jest politeistyczna, to znaczy że cechuje ją wielobóstwo. W mitach pojawia się więcej niż jeden bóg. Przeciwieństwem mitologii jest Biblia. Jest ona monoteistyczna, czyli uznaje jednego Boga.

6) Podsumowanie:

Mit jest narracyjną opowieścią wyrażającą i organizującą wierzenia danej społeczności, przeważnie archaicznej. Mity mówią o tym, co było „na początku”, czyli o początkach istnienia rodzaju ludzkiego, o bogach, o bohaterach, którzy żyli i rządzili światem w zamierzchłej przeszłości. Mity powstały jako wynik zainteresowania starożytnych Greków człowiekiem i jego problemami, wszystkimi, co jest z nim związane. Nawet jeżeli mity opowiadają o bogach, to pod ich postaciami wyraźnie dostrzec możemy ukryte wzorce ludzkich postaw i zachowań.

Do jednych z najbardziej znanych mitów należy mit o Prometeuszu. Prometeusz był tytanem, który stworzył człowieka ( ulepił go z gliny z domieszką łez ) i dla niego wykradł bogom ogień. Kara, jaka spotkała Prometeusza za sprzyjanie ludziom była bardzo dotkliwa: Dzeus kazał przykuć go do skały, a ogromny orzeł codziennie ( Prometeusz był przecież nieśmiertelny ) wyrywał mu wątrobę. Jego postawa określana mianem postawy prometejskiej to postawa humanitarna pełna miłości do człowieka i gotowości poświęcenia się za niego. Również od jego imienia bunt, który skierowany jest przeciwko największym świętościom, nazywany jest buntem prometejskim.

Bardzo ważnym mitem jest mit o Orfeuszu i Eurydyce. Opowiada on o miłości małżeńskiej. Z ogromnej miłości do żony Orfeusz decyduje się na czyn, na który nie ośmielił się poważyć dotąd żaden śmiertelnik. Gdy Eurydyka umiera, jej mąż postanawia udać się do krainy zmarłych, do Hadesu i odzyskać żonę. Piękną grą na lirze oczarowuje Hadesa, który zgadza się na oddanie mu Eurydyki. Jednak Orfeusz, szarpany namiętnością, łamie umowę z bogiem podziemi i w czasie wychodzenia z Hadesu ogląda się za siebie, co powoduje utratę żony na zawsze. Mit ten opowiada o tragizmie miłości, uczucia, które wymaga wielu wyrzeczeń, jest piękne, głęboko ludzkie, ale często zgubne.


Mity o Heraklesie i Tezeuszu to mity, które ucieleśniają marzenia zwykłych, przeciętnych ludzi o nadprzyrodzonej sile, sprawności i o umiejętności walki. Herakles ( Herkules ) jest do dziś symbolem ogromnej siły, odwagi oraz waleczności. Dwanaście prac jakie musiał wykonać świadczy o jego nadprzyrodzonych zdolnościach i umiejętnościach, o niespotykanym bohaterstwie.

Mit o Dedalu i Ikarze opowiada o dążeniu człowieka do odzyskania wolności za wszelką cenę, lecz jest to również opowieść o innych typowo ludzkich cechach: ciekawości, braku rozsądku, nieposłuszeństwie i głupocie.


Mit o Syzyfie jest uosobieniem ludzkich marzeń o nieśmiertelności. Syzyfowi udaje sie przechytrzyć bogów, którzy zapominają o nim i pozwalają mu żyć nawet wtedy, gdy jego czas dawno już minoł. Jednak gdy sobie o nim przypominają za oszustwa skazują go na wieczną pokutę – syzyfową pracę ( Syzyf wtacza na górę kamień, który zawsze tuż przed szczytem wymyka mu się z rąk i pokutujący król musi zaczynać swoją pracę od nowa ).

Mitologia to wielki zbiór opowiadań mówiących o człowieku. Głównymi bohaterami mitów są ludzie i wszystko jest z nimi związane, nawet jeżeli pozorne mity mówią wyłącznie o bogach. Mitologia stworzyła przecież bogów na obraz i podobieństwo człowieka.

Oceń

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

NAJNOWSZE

dsa

Back to top