LEKCJA 8 – LICZEBNIKI GŁÓWNE, PORZĄDKOWE I UŁAMKOWE j. Niemiecki

W języku niemieckim

najczęściej używamy liczebników głównych, porządkowych i

ułamkowych.

Liczebniki główne odpowiadają na pytanie: Wie viel(e)? – ile?

Liczebniki główne piszemy małą literą z wyjątkiem trzech, które są

rzeczownikami:

die Null – zero

die Million – milion

die Miliarde – miliard

Liczebników głównych używamy określając liczbę a rzeczownik

występuje

wówczas bez rodzajnika np.: zwei Tische, 30% – dreißig Prozent.

Używa się ich przy określeniu godziny, np.: 5.00 – fünf Uhr oraz przy

podawaniu roku w datach: Der erste Weltkrieg hatte seinen Anfang im

Jahre 1914 (neunzehnhundertvierzehn).

Przykłady liczebników głównych:

1 eins 11 elf 20 zwanzig 30 dreißig

2 zwei 12 zwölf 21 einundzwanzig 31 einunddreißig

3 drei 13 dreizehn 22 zweiundzwanzig

4 vier 14 vierzehn 23 dreiundzwanzig 40 vierzig

5 fünf 15 fünfzehn 24 vierundzwanzig 50 fünfzig

6 sechs 16 sechzehn 25 fünfundzwanzig 60 sechzig

7 sieben 17 siebzehn 26 sechsundzwanzig 70 siebzig

8 acht 18 achtzehn 27 siebenundzwanzig 80 achtzig

9 neun 19 neunzehn 28 achtundzwanzig 90 neunzig

10 zehn 29 neunundzwanzig 100 (ein)hundert

101 (ein)hunderteins

200 zweihundert

1000 (ein)tausend

1001 (ein)tausendeins

2000 zweitausend

125 (ein)hundertfünfundzwanzig

473 vierhundertdreiundsiebzig

612 sechshundertzwölf

7432 siebentausendvierhundertzweiunddreißig

11809 elftausendachthundertneun

1000 000 eine Million

4000 000 vier Millionen

Liczebniki porządkowe odpowiadają na pytanie Der, Die, Das Wievielte?

– który z kolei?

Liczebniki porządkowe tworzy się dodając do liczebników głównych 1-19

przyrostka -te (der zweite, die fünfte, das elfte).

WYJĄTKI: 1. – der/die/das erste

3. – der/die/das dritte

7. – der/die/das siebte

8. – der/die/das achte

Liczebniki porządkowe od 20 tworzymy dodając końcówkę -ste (der

zwanzigste, die hundertste).

Liczebniki porządkowe wystepują z rodzajnikiem określonym (das zehnte

Mal), zaimkiem dzierżawczym (mein erstes Auto) lub zaimkiem

wskazującym (diese zweite Dame) i odmieniają się jak przymiotniki.

Po liczebnikach porządkowych stosuje się kropkę!

Heute ist der 20. (zwanzigste) Juni 2007.

Gestern hatten wir den 16. (sechzehnten) Dezember.

Podając pełną datę jakiegoś wydarzenia użyjemy am z końcówką

liczebnika porządkowego odpowiednio -ten lub -sten:

Wann hast du Geburtstag? (Kiedy masz urodziny?)

Ich habe Geburtstag am 8. (achten) Januar. (Urodziny mam ósmego

stycznia.)

Wann kommt Peter aus Berlin zurück? (Kiedy wróci Piotr z Berlina?)

Peter kommt am 24. (vierundzwanzigsten) Mai aus Berlin zurück.

(Piotr wróci z Berlina dwudziestego czwartego maja.)

Liczebniki ułamkowe określają części całości.

Licznik takiego ułamka jest czytany jako liczebnik główny a mianownik

jako liczebnik porządkowy z końcówką – tel (1-19) lub -stel (powyżej

20).

Liczebniki ułamkowe mają rodzajnik „das” i pisze się je

wielką

literą.

Np.: 1/6 – ein Sechstel

4/5 – vier Fünftel

UWAGA: 1/3 – ein Drittel

7/25 – sieben Fünfundzwanzigstel

Liczebniki ułamkowe mogą także występować w funkcji przydawki:

dreiviertel Stunde.

0,5 – ein halb

1,5 – eineinhalb = anderthalb = ein und ein halb

2,5 – zweieinhalb

Oceń

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

NAJNOWSZE

dsa

Back to top